Gepubliceerd: 07 maart 2019

Neptunus komt aan boord                                                               Grande Francia, Antwerpen naar Montevideo

Het is spannend voor de twee “cadetten”, over een kleine twee uur komt Neptunus aan boord. Nog 30nm voor we de evenaar gaan passeren. Onze maximale snelheid is ruim 17kt per uur om iets van de vertraging goed te maken die we de laatste weken hebben opgelopen. (voor de niet zee of lucht varenden, het ezelsbruggetje, 2x de snelheid in knopen of afstand in nm,  min 10%  geeft de snelheid in km/uur of afstand in km)  We liggen op koers vanuit onze laatste in het vaarschema tussengevoegde haven Conakry in het West-Afrikaanse Guinee richting Vitoria in Brazilië. Vitoria een dag varen noord van Rio de Janeiro. Iets wat in de luchtvaart niet is in te denken, 7 dgn. 2400nm of 4350km dezelfde koers van 221 graden, tot de positie waar de loods bij Vitoria aan boord gaat komen. Maar eerst de klotsende oksels van Natale en Salvatore, twee 20-jarige jongens in opleiding voor “mate” of vierde stuurman. Neptunus gaat ze van schooljongen zeeman maken. De voorbereidingen zijn gereed. De drietand, de tondeuse voor het kaalscheren en de soep bestaande uit garnalen afval gedrenkt in een cocktail van de laatste etensresten voor de doop staat klaar in een grote ketel.  Gisteravond is onze uitermate gezellige BBQ aan dek ruig verstoord door een plotseling opkomende onweersbui en een straffe wind die niet wil gaan liggen. We zoeken daarom nog de meest geschikte plek op het dek om Neptunus te kunnen ontvangen.

 gezellige BBQ aan boord

Mijn herinnering gaat ver terug, waarbij op KLM vluchten (met een geschikte captain) de jonge vlieger of BWK tijdens zijn eerste evenaar passage op de trolley door Neptunus het gangpad werd doorgereden, zijn haar volgespoten met slagroom en boterhammen als oren. Nu kan dit helaas niet meer, er zou door een enkel verdwaalde zieke geest zeker schande van worden gesproken via facebook en twitter ten overstaan van een niet begrijpende wereld. Wat is de wereld toch zaai geworden. 

beetje ongerust

de soep

van jongen naar zeeman

Als lezer zul je denken, inmiddels ruim 4 weken aan boord van een vrachtschip, je verveelt je dood. Deze gedachten had ik een maand geleden zeker. Intussen kan ik het jullie allemaal aanraden om dit eens in je leven te doen! Al na twee weken krijg je het gevoel naar de kust te willen zwemmen, na drie weken is dit gevoel helemaal verdwenen. Je kan geen kant op, je komt in no time tot jezelf. Hier kan de therapie van geen enkele zielenknijper tegenop (sorry als ik iemand beledig) en de kosten zijn een stuk lager, alles is hier inclusief kost en inwoning. Kijk een gat in de markt voor de al maar toenemende psychische problemen op steeds jongere leeftijd in onze maatschappij, wie springt er in. Nu niet allemaal tegelijk boeken want er is door scheepvaart fusies bijna geen maatschappij meer die op vrachtschepen passagiers accepteert. Bij Grimaldi moet je een voertuig meenemen, maar een vouwfiets is voldoende en deze gaat gratis mee.

Het schip resoneert, de wanden kraken door de waterkrachten op de romp van het schip. De grote 8 cilinder Sulzer scheepsmotor draait bijna op zijn maximale toerental van 120RPM, we verstoken 45-55 ton stookolie per dag. Binnen de milieuzones (van Europa) de milieuvriendelijker brandstof met een laag zwavelgehalte, erbuiten gebruiken we de goedkopere hoog zwavelhoudende stookolie, hier maakt het voor het milieu blijkbaar niet zo veel uit en dit is zo’n 90% van de vaartijd. 6.000 ton ballastwater slepen we mee. Eigenlijk maar weinig op deze oversteek, de capaciteit hiervoor is 17.000 ton verdeeld over 12 ballasttanks. De hoeveelheid is afhankelijk van de belading, het totaal is meer dan een kwart van de maximale 56.000 ton toelaatbaar scheepsgewicht. Dit alleen om het schip tijdens de vaart rechtop te houden. Leeg is zo’n schip gewoon een “duikelaartje”. In de luchtvaart peuteren we regelmatig alle hoekjes in de vliegtuigen schoon om de laatste grammen vuil niet steeds mee te hoeven sjouwen, dit spaart op jaarbasis de nodige euro’s aan brandstof en is minder milieubelastend. Het is maar hoe je prioriteiten stelt.

De temperatuur aan boord laat zich moeilijk regelen, of je loopt met een trui aan of het zweet staat een duimdik op je voorhoofd. De golven zijn lang, de sinaasappels rollen van tafel. Stabilisatie zoals op cruiseschepen voor de meer zeeziek gevoelige klanten kent men op vrachtschepen niet maar niemand is zeeziek. Aan dek, 30 meter boven het water is het lekker met die wind, je kunt er uren in de verte staren of kijken naar de vliegende visjes uit de boeggolf die soms wel 50-100 meter ver gaan, wat een machtig groot water om je heen. Nooit zie ik op deze Atlantische oversteek een ander schip. 

Met 17,5 kt al stampend de plas over wordt snel bijgesteld en alles voelt veel rustiger aan bij onze huidige snelheid van 14,4 kt. Het vaarschema veranderd regelmatig, ze worden bedacht in het logistieke hoofdkantoor Grimaldi Londen. Sinds gisteren is onze nieuwe aankomstdatum van Montevideo 8 maart om 23.00. Dit wordt vast nog een aantal keren gewijzigd. Momenteel liggen we 5 uur lang stil, 275nm uit de kust, anders komen we te vroeg aan in Vitoria. 

Het weer is sinds ons vertrek uit Casablanca prima, na Dakar warm met veel zon. Iedere ochtend loop ik mijn rondjes aan dek, door het weer met ontbloot bovenlichaam en een lekkere snelheid. Ze noemen me al de (pilot) neger aan boord. In de verstreken uren kan ik een redelijk deel van mijn leven in overschouw nemen. Ik ben er doorheen, de 65 jaar zijn gepasseerd en ik ga verder met de toekomst. Het doet me denken aan een gevangene en zijn dagelijkse rondjes luchten op de binnenplaats. Ik heb nu nog minder medelijden met deze gasten, je natje en je droogje en rustig plannen maken voor na de gevangenschap, al met al een zorgeloze periode.

ruimte op het dek om rondjes te lopen, lang rondje 406 stappen, klein rondje 103 stappen 

Rio de Janeiro

We varen de haven van Santos uit, de havenstad van Sao Paulo waar rondom Campinas de grootste industriegebieden van Brazilië liggen. Ik tel snel even meer dan 50 voor anker liggende schepen, ze liggen op hun beurt te wachten voor het laden en of lossen. Dit beeld is voor iedere haven gelijk, wat is de goederen vervoerstroom over zee toch inefficiënt. Als ik dit vergelijk met onze “verloren” tijd, inmiddels zo’n 30-40% liggen we voor anker stil, varen langzaam of liggen aan een kade waar ’s nachts niet gewerkt wordt. In het bulkvervoer blijkt dit percentage nog hoger te liggen. Het leven van een vrachtschip bestaat dus uit meer dan 30% alleen maar wachten. Wie betaald dit, jij natuurlijk de consument, de vervoersbedrijven zijn nou eenmaal niet van Sinterklaas.

Santos op de achtergrond

wachtende schepen

Het is de zevende week aan boord, en ons einddoel is letterlijk in zicht. Wel wordt ons geduld op de proef gesteld. Het eerste weekend in maart 2019, voor diegenen beneden de rivieren het jaarlijks terugkerende fenomeen, verworven tot een commerciële uitbuiting van de werkende lage en middenklasse, van wie velen zich dit financieel nauwelijks nog kunnen veroorloven, als we de klagende bevolking via het nieuws mogen geloven. Het is Carnaval. Twee jaar geleden reden we in deze tijd langs de kust van Brazilië, Rio de Janeiro mijdend vanwege dit festijn. Niets hebben we gemerkt van dit fenomeen, zoals ook het jaar ervoor in Argentinië.  Nee dat vindt alleen plaats in de grote (toeristen) steden, dit in tegenstelling tot wat de toeristengidsen ons willen doen geloven alsof tijdens deze dagen heel Zuid-Amerika een groot feestend alles en iedereen vergevend familiaire eenheid is. Helaas de werkelijkheid staat in schril contrast tot dit alles, het dagelijks leven gaat in de rest van deze landen gewoon door. Hoe onvoorstelbaar is het voor mij nu, opgegroeid boven de rivieren. We liggen 4 dagen voor anker op de immens brede Rio de La Plata op slechts 50km van onze bestemming Montevideo.

Rio de La Plata, Buenos Aires op de achtergrond

Zarate is onze voor laatste haven en de grote overslaghaven van Buenos Aires. Hier liggen de werkzaamheden wel 4 dagen lang stil vanwege Carnaval! Nu maar hopen dat het havenpersoneel niet te veel tijd nodig heeft om te herstellen van de lichamelijke alcohol destructie. Ach, veel effect op de economie van Argentinië zal het allemaal niet hebben, de Argentijnse Peso is sinds het aantreden van de huidige regering, ruim 3 jaar geleden met dik 300% gedevalueerd. Voor ons passagiers aan boord zijn het gratis dagen kost en inwoning voor alles langer dan het “standard” Grimaldi schema van 4-5 weken. De bemanning, de officieren zij zijn 4-5 maanden aan boord en de Filippijnen 8 maanden voordat ze worden afgelost. Voor hen maken deze paar “anker” dagen dan ook geen “fuck” uit.  

visje voor de lunch vandaag

visje (blue marlin) op de BBQ

Het carnaval is voorbij, wij liggen in de haven van Zarate, de overslaghaven aan de Rio Parana de Las Palmas, zo’n 100km landinwaarts bij Buenos Aires. We wachten nog op 600 nieuw lokaal geproduceerde auto’s, 700 zijn al aan boord. Het kost ongeveer 3 uur om ze aan boord te rijden maar iedere auto moet daarna met spanbanden worden vastgezet en dat doet onze eigen bemanning. Dat duurt iets langer. Ze zijn gisteravond om 9 uur gestopt met laden en inmiddels is het 3 uur ’s middags en waarom er niets gebeurd is niet geheel duidelijk. Alle grote automerken uit Europe en het Verre Oosten produceren de auto’s in Argentinië en Brazilië voor de Zuid-Amerikaanse markt. Dit in verband met hoge invoerrechten. Het levert op deze manier heel veel arbeidsplaatsen op en dat is de opzet hiervan.

Marijke is inmiddels vanuit Sydney aangekomen in Uruguay. Via Santiago in Chili en Buenos Aires daarna met de ferry naar Colonia dus best een lange reisdag en 14 uur tijdverschil. Ze wacht in een hotel in Colonia del Sacramento, recht tegenover Buenos Aires aan de andere kant van de Rio de La Plata.   Ik stel me zo voor, heerlijk ontspannen met een lekker koud, goed wit wijntje aan het zwembad! Het gaat nog wel een paar wijntjes duren, als die auto’s snel geladen worden zal het toch overmorgen, zaterdag zijn voor dat ik van de boot in Montevideo rij. Daarna is het 3 uur rijden naar Colonia. We boeken er nog maar een dagje hotel bij, het is dan bijna 7 weken geleden dat Rinus en Sandra mij bijna tot op de boot hebben vergezeld en ’s avonds met de zaklantaarn op de pier bij Terneuzen stonden te seinen en te koukleumen om mij voorbij te zien varen. Het is het dubbel en dwars waard, wat een prachtige ervaring zo’n inkijk in het zeemans leven. Hoe je met een crew een schip vaart, reparaties uitvoert, navigeert, draait en aanlegt in de haven, laad en lost. Het ongeregelde leven, bijna iedere dag blijkt het schema van de vorige dag al niet meer te kloppen, er worden bestemmingen tussen gepropt en voorbij gevaren. Wachten vanwege slecht weer, wachten voor je de haven binnen mag, wachten op de loods, wachten op lossen, wachten om te laden. Wachten, héél veel wachten! 

                                                                                                 -- 000 --