1726 reisdagen op 27 september 2023
244.735 gereden km
33.388 Ltr. diesel
1 : 7.33 of 13.6 L : 100 km
aantal verschillende landen
53 t/m Canada
gepasseerde landgrenzen
95 t/m Canada
De laatste
Halifax, Canada
Nu de storm Lee is uitgeraasd blijkt dat Nova Scotia er goed vanaf is gekomen met relatief weinig schade. Er zijn nog een paar gebieden die we gaan bezoeken. Het wijngebied in het westen, het blijkt een kleinschalige productie die vanwege het klimaat zich toespitst op de witte wijnen. Een jong wijngebied, ontstaan in 1979. De “eigen” wijn, Tidal Bay is een licht zoete blend van vele witte druivensoorten die prima smaakt bij vis en schelp gerechten maar naar onze smaak minder geschikt voor de mooie zomeravond. We hebben inmiddels op het grote Amerikaanse continent van zuid Argentinië tot Alaska wel nagenoeg alle wijn gebieden groot en klein bezocht en de producten geproefd. De smaken varieerden van uitstekend tot wijnen die naar onze mening de naam wijn niet verdienen. Alhoewel smaken verschillen.
Aan de oostkant van Nova Scotia ligt het kleine pittoreske vissers plaatsje Peggy’s Cove. Het wordt al jarenlang dagelijks overstelpt door de vele bussen met passagiers van de cruiseschepen die Halifax aandoen. Wij telden bij de vuurtoren 27 bussen…. Dit is niet de reden van ons bezoek. Wij willen even stilstaan bij het vliegtuigongeluk wat 25 jaar geleden op enkele kilometers uit de kust zich hier heeft voorgedaan.
onderweg
Peggy's Cove
Peggy's Cove
Peggy's Cove
Peggy's Cove
Swissair vlucht SR111 van New York JFK naar Geneve op 2 september 1998 is hier verongelukt waarbij alle 229 inzittenden omkwamen. Dit ongeluk met een 3 motorige McDonnell Douglas MD11 heeft veel teweeg gebracht in de luchtvaart industrie. Het onderzoek uitgevoerd door 4000 mensen van de luchtvaart autoriteiten van Canada, de VS, Zwitserland, een team van Boeing (de eigenaar van McDonnell Douglas) en de motor fabrikant Pratt&Whitney heeft 4 jaar geduurd. Kosten 39 miljoen dollar. Ze hadden de beschikking over gedetailleerde communicatie informatie van de vliegers onderling en met de luchtverkeersleiding, daarbij ongeveer 98% van de teruggevonden vliegtuigonderdelen. Het grootste baggerschip ter wereld, Queen of the Netherlands van Boskalis heeft de restanten op een diepte van 55m veilig gesteld. De oorzaak blijkt brand, ontstaan door kortsluiting, waarschijnlijk in een recent ingebouwd entertainment systeem voor de eerste- en business klas passagiers achterin de cockpit. De omliggende isolatie materialen vatten vervolgens vlam. De vele leidingen, bedrading voor de vlieginstrumenten op deze plek en de zuurstof voorziening van de zuurstofmaskers voor de vliegers vielen uit en/of werden hierdoor beschadigd. Alles ging zo snel dat tijdens het uitvoeren van de noodprocedures en de snelle uitwijk naar de luchthaven van Halifax onmogelijk bleek. Een volledige desoriëntatie van de vliegers en het onbestuurbaar raken van de MD11 als gevolg van de brand maakte op slechts enkele tientallen kilometers van de luchthaven een catastrofaal eind aan vlucht SR111.
De vele aanbevelingen uit dit ongevallen rapport hebben betrekking op de aanpassing van brandbare (isolatie) materialen tot verbeteringen in procedures voor de vliegers bij het constateren van brand op een onbekende locaties. Kort hierna ondervinden wereldwijd alle verkeersvliegers doormiddel van simulator trainingen de gevolgen van gewijzigde noodprocedures.
Nog steeds is het procedure onderdeel “Smoke/Fumes of unknown origin” van de “Airconditioning smoke” procedure die vliegers trainen op de simulator, de procedure waarbij je hoopt deze in de praktijk nooit te moeten doen. Tot ergens eind jaren negentig werd deze procedure geoefend met echte rook die via het airconditioning systeem de cockpit (simulator) binnen kwam (nu mag dat niet meer vanwege gevaarlijke stoffen?). Als eerste zet je je zuurstof masker en een soort grote stofbril op, daar overheen je koptelefoon (later vervangen door een “fullface” zuurstof masker) waardoor je nog nauwelijks de vlieginstrumenten kan zien en alleen nog onderling kan communiceren via het interphone systeem. Bij het uitvoeren van alle nood procedures die vliegers trainen op de simulator geeft het de vlieger een gevoel van 100% kans op overleven (de positieve trainingswaarde) behalve deze, die gaf ons het gevoel, als het zover komt is de kans op overleven bijzonder klein.
Dit is een goed voorbeeld hoe de luchtvaart is georganiseerd. De lering en aanbevelingen die uit deze (dure) onderzoeken voortkomt en wordt doorgevoerd in de luchtvaart industrie maakt dat vliegen naar afgelegde weg, veruit het veiligste vervoermiddel is.
Het monument ter nagedachtenis aan vlucht SR111 staat een klein eindje buiten Peggy’s Cove. De busladingen toeristen komen er vlak langs maar stoppen niet. Als je langs de rechter zijde van een granieten steen van dit monument over het water naar de horizon kijkt, zie je de plek zo’n 10km uit de kust waar het ongeluk plaats vond.
ook hier op Nova Scotia loopt het toeristen seizoen op het eind
Hiermee komen we aan het eind van onze wereldreis. We hebben besloten het laatste deel van het “rondje wereld op vier wielen” van oost Rusland via Mongolië, de -Stan landen terug naar Europa en Broek op Langedijk te schrappen. Een uitleg waarom lijkt mij op dit moment wat overbodig is.
Halifax
De camper staat inmiddels op de boot van Halifax naar Antwerpen, het is bij ons zijn laatste bootreis.
Wij samen hebben de afgelopen 12 jaar (incl. de testrit naar Marokko) enorm genoten. Veel verschillende landen met heel andere culturen bereisd en veel mensen met uiteenlopende ideeën en meningen gesproken. Op ieder continent hebben we meerdere geëmigreerde Nederlanders bezocht. De reden waarom ze zijn vertrokken en hoe ze zijn geïntegreerd in de nieuwe cultuur hebben we als bijzonder inspirerend ervaren. Natuurlijk zijn we ook diverse problemen tegen gekomen maar voor alles blijkt er een oplossing te zijn, je moet het echter wel zelf initiëren maar dan zijn overal de mensen bereid je te helpen. We hebben een goede indruk gekregen hoe de wereld er grotendeels uitziet en functioneert door ons onderweg te verdiepen in de lokale omstandigheden. Dit heeft onze kennis op een fantastische manier verreikt. Via onze verhalen op AMworldtour.nl hebben wij geprobeerd jullie als belangstellenden voor onze reis, hier een beetje deelgenoot van te laten zijn.
Voor iedereen die ons voor- tijdens- en na de reis heeft ondersteund, meegeleefd door reacties te geven via ons gastenboek, mail, appjes telefoontjes en gedachten, het deed ons goed. Onze hartelijke dank hiervoor.
Hiermee komt een eind aan AMworldtour het eerste deel van ons niet meer werkzame leven
Voor diegene die staan voor belangrijke beslissing, hieronder een aantal ondersteunende teksten die we tegenkwamen op de 689 traptreden van de “Tracey Hill Trail” bij het plaatsje Red Bay in Labrador, Canada. Het geeft een beetje het gevoel weer van de beslissing tot en de uitvoering van AMworldtour zoals wij het voelen.
Marijke & Atte
Nb. Het menu deel Fotos wil ik deze winter afmaken.
--000--
Welke kant gaan we op?
Nova Scotia, Canada
Welke kant gaan we op? Al een paar dagen speelt dit door ons hoofd. Lee, een zware “hurricane” die zich ontwikkelde tot de zwaarste categorie 5 komt over de Atlantische oceaan onze kant op. Nova Scotia, nog niet eens hersteld van de schade die hurricane Fiona hier op 24 september vorig jaar heeft aangericht spijkert ramen en deuren dicht voor naderende Lee. De camping van afgelopen nacht aan de west kant van het eiland in het Five Island Provincial Park ging vandaag om 1 uur dicht. Midden op het eiland, zo ver mogelijk van de kust lijkt de beste plek. Vandaag is het nog prachtig rustig en windstil weer, de stilte voor de storm?
voor de storm, prachtig rustig weer
eens kijken waar we nu heen gaan
De route van Baie Comeau via Labrador City en Goose Bay naar Blanc Sablon, de meest noordoostelijke weg in Canada is 1710 km lang. In Labrador vanaf de grens met de provincie Quebec, is dit de Trans Labrador Highway voltooid in 2009.
Volgens de “Canadian Bucket list”: De afgelegen ligging van de Trans-Labrador Highway daagt automobilisten van over de hele wereld uit. Om deze epische roadtrip door de ongeëvenaarde wildernis te overleven, moet je net zo goed kunnen omgaan met mechanische fouten als met hardnekkige bloedzuigende insecten, doorweekte regen en elanden die vastberaden zijn tot zelfmoord. Gedurende een groot deel van de 1185 kilometer kun je je de laatste grote coureur op aarde voelen
Als je dit leest tijdens de voorbereidingen moet je deze uitdaging aan gaan!
De eerste 565 km tot Labrador is Quebec route 389, aangelegd voor de mijnbouw (meest ijzererts) en een groot stuwmeer, het Manicouagan Reservoir in het oosten van de provincie. Het Manicouagan Reservoir ligt in oude diep geërodeerde inslagkrater. 214 miljoen jaar geleden heeft een asteroïde met een diameter van 5km een krater geslagen van 100km breed. Het stuwmeer is in de vorm van een ring rond de berg Babel in het centrum gevormd door de opwaartse kracht na de inslag. Het meer voedt 3 energiecentrales, Manic 2,3 en 5, de laatste is de grootste en heeft rondleidingen tijdens het vakantieseizoen. Zoals het meeste in de provincie Quebec alles in het Frans maar voor de enkele bezoeker van buiten de provincie vertalen ze het in schoolEngels (wij waren de enige). De specifieke vorm van het Manicouagan Reservoir is vanuit de ruimte goed herkenbaar en staat bekend als “het oog van Quebec”
Manicouagan reservoir
Daniel Johnson stuwdam, hij was degene die het project heeft opgestart
De Daniel Johnson dam is de grootste dam die ooit is gebouwd met deze "bogen" constructie, het is een rechte dam i.p.v de gebogen dam die veelal uit constructieve overweging wordt toegepast. De keuze had te maken met de beschikbare ruimte en de vorm van de ondergrond waarbij het een relatieve "lichte contructie werd"
ons uitzicht van onze (illegale) overnachtings plaats
Labrador
Labrador, het noordelijke deel van de provincie Newfoundland en Labrador (NL) is gescheiden door de Straat van Belle Isle van het zuidelijker gelegen eiland Newfoundland. Labrador, ruim 7x Nederland heeft 26.000 inwoners (minder dan de gemeente Langedijk voor het fuseerde met Heerhugowaard), dat is slechts 0,091 inwoner per km2. 2/3 woont in de twee grootste “steden” Labrador City en Happy Valley-Goose Bay. De meesten werken in de offshore olie en gaswinning, mijnbouw de rest bestaat uit de inheemse Inuit in het noorden en Innu in het zuiden die zich vooral bezighouden met visserij.
Labrador City en Wabush, eigenlijk een grote plaats met inwoners die werkzaam zijn in de mijnbouw. Prachtig gelegen tussen de vele meren.
De route laat zich probleemloos rijden, grotendeels tussen uitgestrekte bosgebieden afgewisseld door meren en rivieren. De afstanden tussen de plaatsen is groot. De ongeveer 160km gravelweg is in goede staat zoals de meeste gravelwegen in Canada, goed onderhouden en de rest is verhard.
Happy Valley-Goose Bay en Gander (Newfoundland) waren van groot belang tijdens de Tweede Wereldoorlog. Beiden waren de drukste vliegvelden ter wereld, duizenden Amerikaanse en Canadese bommenwerpers en jagers werden van hieruit naar Groot-Brittannië gevlogen. Goose-Bay wordt later een groot militair trainingscentrum. Gander een belangrijk Trans-Atlantische luchthaven tot in de zestiger jaren propellervliegtuigen worden vervangen door straalvliegtuigen met groter vliegbereik.
Voor de kust van Labrador en Newfoundland liggen o.a. de “entry en exit” punten voor een groot deel van het Trans-Atlantische luchtverkeer tussen Europa en Noord-Amerika. In Europa liggen deze voor de kust van Schotland en Ierland. Hiertussen wordt per dag aan de hand van het windpatroon (de jet streams) de meest gunstige vliegroutes bepaald. Dit is het North Atlantic Organised Track System (NAT-OTS). Dit gebied geeft de kortste (groot cirkel) route tussen de twee continenten. Tevens heerst hier nagenoeg het jaar rond een sterke jet stream van west naar oost. Door hier gebruik van te maken is de vluchtduur al gauw een uur korter naar het oosten. De vluchten worden tegenwoordig via een satelliet dataverbinding gecontroleerd door de verkeersleiding van Gander en Shanwick, respectievelijk west en oost van de 30 ste breedtegraad. Boven de Oceanen is radarcontrole door de grote afstand van land niet aanwezig en is de verkeersleiding aangewezen op individuele positie rapporten van vluchten. Tot begin 21 ste eeuw ging dit via radioverbindingen. Deze lange golf radioverbindingen waren dermate onderhevig aan atmosferische storingen dat we vaak (soms urenlang) geen verbinding konden maken. Met de huidige ruim 2500 Trans-Atlantische vluchten per dag zou dat onmogelijk zijn geweest. Door veel nauwkeuriger navigatiesystemen en de dataverbinding is de onderlinge separatie in hoogte en afstand enorm verkleind waardoor het aantal vluchten per dag sterk kan toenemen binnen dezelfde veiligheids kaders.
voorbeeld van de NAT-OTS (24 Febr.2017)
Beide vliegvelden hebben een klein luchtvaartmuseum, Goose-Bay was redelijk interessant maar Gander stelt niet veel voor.
overal langs de wegen en in de kleine vissers plaatsjes vind je de prachtige houten kerkjes, de misionarissen hebben ook hier veel werk verricht....
vissers plaatsje Red Bay, vroeger bekend van de walvis vangst
Red Bay prachtig gelegen aan de Straat van Belle Isle
Point Amour Lighthouse, dit is de grootste vuurtoren aan de oostkust van Canada
De ferry van Labrador naar Newfoundland duurt een uur. Een eiland, 2x Nederland met veel bebossing en prachtige ruige rotskusten. We zitten midden in het gebied van de Lobster (kreeft) vangst. Voor de prijs van een Big Mac eet je hier de zee delicatessen kreeft, krab en St. Jacobs schelpen, wat een verwennerij.
Nova Scotia, mooie vissersdorpjes, prachtige kusten met schitterende wolken formaties en heerlijk vrij "kamperen"
de "Puffin" de nationale vogel van Newfoundland / Labrador (papagaaiduiker)
ook hier is het inmiddels herfst
Via een 7 uur durende ferry komen we op Nova Scotia, de zee is deze keer wat ruig. De welbekende kots zakjes hebben dan ook gretig aftrek. De eilanden worden steeds dichter bevolkt en meer gecultiveerd. We brengen nog even een bezoek aan PEI (Prins Edward Island) Iedere keer als ik hier overheen vloog moest ik denken aan de woorden van mijn vader. Toen ik een jaar of 12 was en hielp met het pootaardappel sorteren, de partij aardappelen waren bestemd voor Prins Edward Island. Een eiland aan de oost kust van Canada met een prachtig klimaat voor aardappelen en door de ligging aan zee moesten ze daar weinig last hebben van aardappel ziekten volgens mijn vader. Het moet een ideaalbeeld voor hem zijn geweest!
aardappel velden
er zijn zelfs wijnmakers op PEI (maar niet echt onze smaak...)
het voordeel van de kerken hier, ze hebben allemaal een grote parkeerplaats! prima voor de lunchstop
op de achtergrond de Confederation Bridge, de 12,9km lange brugverbinding tussen PEI (Prince Edward Island) en New Brunswick en jawel: het is de langste brug "over ice-cuvered water" ter wereld!
Het is nog steeds de kleinste provincie van Canada maar heeft de grootste aardappelteelt van het land. De bewoners zijn er trots op zoals ze hier trots op hun boeren zijn en hebben zelfs een aardappel museum met restaurant. De menukaart kent alleen aardappelgerechten. We proberen de friet, de beste friet van Canada claimt de reclame. Wij beiden vonden de friet aan boord van de ferry naar PEI toch (veel) beter.
Inmiddels zitten we weer op Nova Scotia, Lee teistert het eiland. De rukwinden hier op de camping zijn dermate hevig dat we het dak hebben moeten sluiten, bang dat het er af waait. De elektriciteit is inmiddels uitgevallen, we zitten met 144.000 mensen nu zonder stroom. Gelukkig hebben we onze eigen electrische voorziening.Het is aarde donker om ons heen, door de stormachtige wind, de vlagerige regen geeft het een guur en sinister gevoel. Zo nu en dan schut de camper zo hevig dat je bijna zeeziek wordt. Volgens de berichten moeten we het nog een dag zo zien vol te houden…..
--000--